Yağlı süt tartışması! Damarları tıkayan mı, yoksa koruyan mı? İşin uzmanları anlattı

Uzun yıllar boyunca beslenme kılavuzlarının az yağlı veya yağsız süt ürünlerini teşvik etmesi, doymuş yağın kolesterol düzeylerini yükselterek kalp ve damar hastalıkları riskini artırdığı yönündeki yerleşik inanca dayanıyordu. Ancak son yıllarda yapılan geniş kapsamlı bilimsel çalışmalar ve analizler, bu görüşün sorgulanmasına yol açtı.

NORVEÇ’TEN ÇARPICI SONUÇ: TAM YAĞLI SÜT RİSKİ ARTIRDI!

Son dönemde en dikkat çekici araştırmalardan biri, Norveç’te uzun süreli bir kohort çalışmasıyla The American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayımlandı.

Norveçli araştırmacılar, yüksek düzeyde süt tüketiminin, özellikle tam yağlı süt olmasının, tüm nedenlere bağlı ölüm ve kardiyovasküler ölüm riskini artırdığını belirledi.

Çalışmanın bulgularına göre, tam yağlı sütü en çok tüketenler, tüketmeyenlere kıyasla kalp damar hastalıklarından ölüm riskinde artış gösterdi.

Araştırmacılar, düşük yağlı süt tüketenlerin ise tam yağlı süt tüketenlere kıyasla yüzde 7 ila yüzde 11 oranında daha düşük ölüm riski taşıdığını ifade etti. Bu sonuç, geleneksel sağlık tavsiyelerinin haklılığını destekledi.

HARVARD UZMANI: AZ YAĞLI SÜT DAHA GÜVENİLİR

Dünyaca ünlü epidemiyolog ve Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu’nda beslenme uzmanı Dr. Walter Willett, tam yağlı sütün yüksek doymuş yağ içeriğine dikkat çekti.

Dr. Willett, süt yağı dahil, doymuş yağların yüksek oranda tüketilmesinin, LDL (“kötü”) kolesterol seviyelerini artırabileceğini belirtti.

Dr. Willett, TIME dergisine verdiği demeçte, “Tam yağlı süt ve az yağlı sütün protein, kalsiyum ve tüm iyi besin maddeleri açısından tamamen aynı miktarları içerdiği, ancak tam yağlı sütün çok daha fazla doymuş yağ içerdiği biliniyor. Dolayısıyla, az yağlı veya yağsız sütten aynı pozitif besinleri daha az doymuş yağ ile alabiliyorsanız, tam yağlı süt içmeye değmez” ifadelerini kullandı.

Uzman, mevcut bilimsel kanıtların, doymuş yağın yerine doymamış yağların (zeytinyağı gibi) veya kepekli tahılların konmasının kalp hastalığı riskini azalttığını kanıtladığını ekledi.

BAŞKA BİR GÖRÜŞ: PEYNİR VE YOĞURT FARKLI

Ancak, tüm uzmanlar aynı fikirde değildi. Tufts Üniversitesi Beslenme Bilimi ve Politikası Okulu’ndan Dr. Dariush Mozaffarian gibi bazı uzmanlar ise, süt ürünlerinin sadece yağ içeriğiyle değerlendirilemeyeceğini vurguladı. Dr. Mozaffarian, süt ürünlerinin karmaşık besin bileşenlerine (proteinler, kalsiyum, probiyotikler gibi) sahip olduğunu belirtti.

Dr. Mozaffarian’ın araştırmaları, özellikle fermente süt ürünlerinin (yoğurt ve peynir) kardiyovasküler hastalık riskini azaltabileceği yönünde sonuçlar ortaya koydu.

Uzman, tam yağlı sütteki yağların, işlenmiş etler gibi diğer kaynaklardaki doymuş yağlar kadar zararlı etkiler göstermeyebileceğine işaret etti.

Dr. Mozaffarian, AARP’ye yaptığı açıklamada, “Fermente süt ürünleri, probiyotikler açısından zengin olduğu için hem ölüm hem de kardiyovasküler hastalık riskini düşürüyor,” dedi ve en yağlı süt ürünlerinden biri olan peynir tüketiminin bile koroner arter hastalığı ve felç riskinin belirgin şekilde azalmasıyla ilişkilendirildiğini kaydetti.

DAMAR TIKANIKLIĞI RİSKİNDE SÜTÜN TÜRÜ ÖNEMLİ

Özetle, küresel çapta önde gelen beslenme uzmanları ve bilimsel analizler, hala az yağlı sütün özellikle yüksek miktarlarda tüketimde kalp ve damar sağlığı açısından daha güvenilir bir tercih olduğunu belirtirken, tam yağlı sütteki doymuş yağın diğer gıdalardaki yağlar kadar “damar tıkayıcı” etkisinin daha karmaşık olduğunu kabul etti.

Uzmanlar, genel beslenme düzeninin bütününe dikkat edilmesi ve doymuş yağ alımının kontrol altında tutulması gerektiğini ifade etti. Bu bağlamda, Dr. Willett gibi uzmanlar, özellikle fazla tüketimde tam yağlı sütün damarlar için daha riskli bir seçenek olabileceği uyarısını yineledi. Ancak Dr. Mozaffarian’ın çalışmaları, özellikle yoğurt ve peynir gibi fermente tam yağlı ürünlerin sağlık açısından beklenenin aksine olumlu etkileri olabileceğini ortaya çıkardı.

Kaynak:https://www.yenicaggazetesi.com.tr/yagli-sut-tartismasi-damarlari-tikayan-mi-yoksa-koruyan-mi-isin-uzmanlari-anlatti-957778h.htm