Gece bir fincan kahve ya da bir parça bitter çikolata masum bir keyif gibi görünebilir, ancak bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanlar bu iki besinin uykusuzluğun başlıca suçluları arasında yer aldığını ortaya koydu. Uykuya dalma süresini …

Gece bir fincan kahve ya da bir parça bitter çikolata masum bir keyif gibi görünebilir, ancak bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanlar bu iki besinin uykusuzluğun başlıca suçluları arasında yer aldığını ortaya koydu.
Uykuya dalma süresini uzatan ve uyku kalitesini bozan bu gıdalar, sabahları yorgun uyanmanıza neden olabilir.
İşte kahve ve bitter çikolatanın uykunuz üzerindeki şaşırtıcı etkileri ve uzmanlardan gelen çarpıcı uyarılar…
KAHVE: UYKUNUN EN BÜYÜK DÜŞMANI
Kahve, içerdiği kafein nedeniyle merkezi sinir sistemini uyararak uyanıklığı artırıyor. Ancak bu etki, özellikle akşam saatlerinde tüketildiğinde uykuya dalmayı ciddi şekilde zorlaştırdı.
Journal of Clinical Sleep Medicine’de yayımlanan bir çalışma, yatmadan altı saat önce tüketilen kafeinin bile uyku süresini ortalama bir saat azalttığını gösterdi.
ABD’deki Harvard Tıp Fakültesi’nden uyku uzmanı Dr. Charles Czeisler, “Kafein, beyindeki adenosin reseptörlerini bloke ederek uykuya geçişi engelliyor. Akşam 6’dan sonra kahve içmek, uykusuzluk riskini %40 artırıyor” dedi.
![]()
Kafeinin etkisi sadece uykuya dalmayı zorlaştırmakla sınırlı değil. REM uykusu, yani hafıza ve öğrenme için kritik olan uyku evresini de bozdu.
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden nörolog Dr. Russell Foster, “Kafein, uyku mimarisini değiştirerek derin uyku evrelerini azaltıyor. Bu da sabahları dinlenmemiş hissetmenize yol açıyor” diyerek kahvenin gece tüketiminden kaçınılması gerektiğini vurguladı.
BİTTER ÇİKOLATA: MASUM GÖRÜNEN TEHLİKE
Bitter çikolata, antioksidanlarla dolu sağlıklı bir atıştırmalık olarak bilinse de, içerdiği kafein ve teobromin uykusuzlukla mücadele edenler için beklenmedik bir tehdit oluşturdu.
Nutrients dergisinde yayımlanan bir araştırma, 100 gram bitter çikolatanın (en az %70 kakao) yaklaşık 40-50 mg kafein içerdiğini, bunun da bir fincan kahvedeki kafeinin dörtte birine denk geldiğini ortaya koydu. Bu miktar, hassas bireylerde uykuya dalma süresini 20-30 dakika uzatabiliyor.

Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden beslenme uzmanı Dr. Jane Collins, “Bitter çikolata, kafeinin yanı sıra teobromin içerir. Bu madde, kalp atışını hızlandırarak ve sinir sistemini uyararak uykuya geçişi zorlaştırabilir. Gece tatlı krizlerinde bitter çikolata yerine bir avuç badem veya muz tercih edin” önerisinde bulundu.
Dr. Collins, özellikle akşam 8’den sonra bitter çikolata tüketiminin uyku kalitesini %25 oranında düşürebileceğini belirtti.
BİLİM NE DİYOR?
Uyku ve beslenme arasındaki ilişki, son yıllarda bilim dünyasının en çok araştırdığı konulardan biri.
Advances in Nutrition’da yayımlanan bir çalışma, kafein içeren gıdaların uyku latensini (uykuya dalma süresi) artırdığını ve toplam uyku süresini azalttığını doğruladı.
Araştırma, kafeinin vücuttan atılma süresinin kişiden kişiye değiştiğini, ancak ortalama 5-6 saat olduğunu gösterdi. Bu nedenle, akşam saatlerinde tüketilen bir fincan kahve veya bir parça bitter çikolata, gece boyunca uykunuzu sabote edebilir.
Journal of Sleep Research’te yayımlanan bir meta-analiz, kafein tüketiminin sadece uykusuzlukla sınırlı olmadığını, aynı zamanda anksiyete ve stres seviyelerini artırarak uyku kalitesini dolaylı yoldan bozduğunu ortaya koydu. Bu durum, özellikle kronik uykusuzluk çeken bireylerde daha belirgin hale geldi.
Ömrü uzatan iki besin! Erken ölüme davetiye çıkaran dört tehlike
UZMANLARDAN ÇARPICI ÖNERİLER
Uyku uzmanları, uykusuzlukla mücadele etmek için beslenme alışkanlıklarında basit ama etkili değişiklikler önerdi:
Kafein sınırlandırılması: Dr. Czeisler, öğleden sonra 2’den itibaren kafeinli içeceklerden ve yiyeceklerden kaçınılmasını önererek, “Kafein hassasiyeti yüksek olanlar için bu saat daha da erkene çekilmeli” dedi.
Alternatif atıştırmalıklar: Dr. Collins, gece tatlı krizlerinde melatonin üretimini destekleyen kiraz veya muz gibi besinlerin tercih edilmesini tavsiye ederek, “Bu besinler, uykuya dalmayı kolaylaştırır ve uyku kalitesini artırır” dedi.
Uyku hijyeni: ABD’deki Mayo Clinic’ten Dr. Edward Laskowski, düzenli uyku saatleri ve karanlık bir uyku ortamı oluşturmanın uykusuzluğu azalttığını belirterek, “Beslenme kadar uyku ortamı da kritik” dedi.
Doğanın iyileştirici gücü! Kalbinizi ve kemiklerinizi bu besinle koruyun!
UYKUSUZLUKLA MÜCADELEDE YENİ UFUKLAR
Uyku teknolojileri, uykusuzluğun beslenme kaynaklı etkilerini azaltmada umut vadetti.
Journal of Sleep Research’te yayımlanan bir çalışma, akıllı yatak sensörlerinin uyku düzenini analiz ederek kişiselleştirilmiş öneriler sunduğunu gösterdi. Bu cihazlar, kafein tüketiminin uyku üzerindeki etkilerini izleyerek kullanıcıları bilinçlendirebiliyor. Ancak Dr. Foster, teknolojinin uzman tavsiyesinin yerini tutamayacağının altını çizdi.
UYKUNUZU KORUYUN!
Bilimsel veriler ve uluslararası uzmanlar, kahve ve bitter çikolatanın akşam saatlerinde tüketiminin uykusuzluğu tetiklediğini açıkça ortaya koydu.
Uzmanlar, “Uykunuz, sağlığınızın temel taşı. Gece seçimleriniz, yarınınızı şekillendirir” diyerek uyardı.
Kaynak:https://www.yenicaggazetesi.com.tr/uykuyu-calan-iki-besin-bir-isirikla-geceniz-zehir-oluyor-909971h.htm