Yoğun seyahatler ve paketli gıdaların artan kullanımıyla birlikte plastik ürünler hayatımızın her alanında daha fazla yer kapladı. Ancak, endokrinoloji uzmanları, plastiklerdeki kimyasal maddelerin hormon sistemini bozarak ciddi sağlık sorunlarına …

Yoğun seyahatler ve paketli gıdaların artan kullanımıyla birlikte plastik ürünler hayatımızın her alanında daha fazla yer kapladı. Ancak, endokrinoloji uzmanları, plastiklerdeki kimyasal maddelerin hormon sistemini bozarak ciddi sağlık sorunlarına, özellikle organ kanserlerine yol açabileceği konusunda alarm verdi.
Tiroid, meme, prostat ve pankreas kanseri gibi hastalıkların riskini artıran bu kimyasallar, bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanların uyarılarıyla gündemde.
Peki, plastikler sağlığımızı nasıl tehdit ediyor ve bu risklerden korunmak için neler yapmalıyız? İşte tüm detaylar…
BİLİMSEL BULGULAR: PLASTİKLERİN HORMON BOZUCULUĞU
Plastik ürünlerde yaygın olarak kullanılan Bisfenol A (BPA), ftalatlar, parabenler ve poliklorlu bifeniller (PCB) gibi kimyasallar, endokrin bozucu maddeler olarak sınıflandırıldı.
Environmental Health Perspectives dergisinde yayımlanan bir çalışma, BPA’nın hormon reseptörlerini taklit ederek östrojen ve tiroid hormonlarının dengesini bozabileceğini gösterdi. Bu durum, tiroid kanseri, meme kanseri ve prostat kanseri riskini artırdı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), endokrin bozucuların küresel çapta üreme sağlığı sorunları, obezite, diyabet ve kanser vakalarında artışla bağlantılı olduğunu bildirdi.
Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism’de yayımlanan bir araştırma, ftalatlara uzun süre maruz kalmanın tiroid fonksiyonlarını bozarak tiroid kanseri riskini %15 artırabileceğini ortaya koydu.
Pankreas kanseri gibi diğer organ kanserleri de plastik kimyasallarıyla ilişkilendirildi.
Uzmanlar, “Sigara, obezite ve diyabetin yanı sıra, plastik ürünlerdeki kimyasallara maruziyet, pankreas kanseri riskini artıran faktörler arasında. Erken teşhis zor olan bu kanser türünde, çevresel kimyasalların rolü giderek daha fazla dikkat çekiyor” dedi.
UZMANLARDAN KRİTİK UYARILAR
Uzmanlar, plastik ürünlerin sağlık üzerindeki etkilerine dikkat çekti:
“Endokrin bozucu kimyasallar, hormonların üretimini, salınımını ve vücuttan atılımını bozarak ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor. Tiroid, meme ve prostat kanseri gibi hormonla ilişkili kanserlerin riskini artırıyorlar. Bu kimyasallar, yağ dokusunda birikerek nesiller boyu sağlık tehditleri oluşturabilir.”
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden Endokrinoloji Uzmanı Dr. Roberto Salvatori, plastik kimyasalların tiroid fonksiyonlarını bozarak kanser riskini artırdığını vurguladı:
“BPA ve ftalatlar, tiroid hücrelerinin anormal çoğalmasına neden olabilir. Düzenli tarama ve plastik kullanımını azaltmak, bu riskleri düşürmek için kritik.”
Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden Prof. Dr. Gail Risbridger ise, “Plastiklerdeki kimyasallar, prostat kanseri gibi hormonla ilişkili kanserlerde tetikleyici bir rol oynuyor. Özellikle genç erkeklerde bu riskin farkında olunmalı” dedi.
ENDOKRİN BOZUCULARIN ORGAN KANSERLERİYLE İLİŞKİSİ
Plastiklerdeki kimyasallar, özellikle hormonla ilişkili kanserlerin riskini artırdı:
Tiroid Kanseri: Kadınlarda meme kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser olan tiroid kanseri, endokrin bozucuların tiroid hormonlarını taklit etmesiyle tetikleniyor.
Meme Kanseri: Her 8 kadından birini etkileyen meme kanseri, BPA’nın östrojen reseptörlerini aktive etmesiyle ilişkilendiriliyor.
Prostat Kanseri: Ftalatlar ve diğer kimyasallar, erkeklerde prostat kanseri riskini artırıyor. The Prostate dergisindeki bir çalışma, ftalat maruziyetinin prostat kanseri riskini %10 artırdığını gösterdi.
Pankreas Kanseri: Obezite ve diyabetle bağlantılı olan pankreas kanseri, plastik kimyasallarıyla da ilişkilendiriliyor.
RİSKLERDEN KORUNMAK İÇİN ÖNERİLER
Uzmanlar, plastik kaynaklı endokrin bozucuların etkilerini azaltmak için şu önerilerde bulundu:
Plastik Kullanımını Azaltın: Gıdaları saklamak ve ısıtmak için cam, çelik veya seramik kaplar kullanın. Plastik şişeler yerine cam veya paslanmaz çelik şişeler tercih edin.
Sıcak Temastan Kaçının: Plastik kaplarda gıdaları mikrodalgada ısıtmaktan kaçının. BPA ve ftalatlar, yüksek sıcaklıkta gıdalara sızar.
Organik Beslenin: Pestisit ve herbisit içeren tarım ürünlerinden kaçınmak için organik gıdaları tercih edin. Sebze ve meyveleri bol suyla yıkayın.
Kişisel Bakım Ürünleri: Paraben ve triklosan içermeyen doğal kozmetik ve temizlik ürünleri kullanın.
Tarama Programları: Tiroid, meme ve prostat kanseri için düzenli tarama yaptırın. Erken teşhis, tedavi başarısını artırır.
Sigaradan Kaçının: Sigara, endokrin bozucuların etkisini artırarak kanser riskini yükseltiyor.
SAĞLIĞINIZI KORUMAK İÇİN HAREKETE GEÇİN!
Plastik ürünler, modern yaşamın vazgeçilmezi gibi görünse de, içerdikleri kimyasallar hormon sistemini bozarak organ kanserlerine zemin hazırladı.
Bilimsel çalışmalar ve uzman görüşleri, bu risklerin ciddiyetini ortaya koydu.
Kaynak:https://www.yenicaggazetesi.com.tr/sessiz-tehlike-olduruyor-uzmanlar-uyardi-923513h.htm