ABD ve Çin arasında giderek sertleşen nadir toprak elementi rekabeti küresel ekonomiyi şekillendiren yeni bir güç savaşına dönüştü. Washington bu stratejik minerallere erişim sağlamak için diplomatik ve ekonomik taarruza başladı. Trump yönetimi, üretimi ülke içine taşımak amacıyla milyarlarca dolarlık yatırımları teşvik ediyor. Ukrayna’daki savaşın sona ermesi talebinin ardında da bu zengin maden yataklarına ulaşma isteği yatıyor. ABD, bu elementler için Grönland’ı bile almaya hazır.
Dünyanın süper güçlerinin son günlerde sürekli mücadele halinde olduğu, artık kolaylıkla gözlemlenebilir bir gerçek haline geldi.
Savaş günümüzün bir parçası oldu. Ancak bu savaşların neden ne petrol, ne de hayatın kaynağı olan içme suları oldu.
Zira sudan, petrolden değerli olan şey günümüzde apayrı bir kaynak. Telefonların ve bilgisayarların her şeyden daha değerli olduğu, savaşların F-35 gibi savaş uçaklarıyla belirlendiği dünyamızda en değerli rezervin adı değişti.
Savaşın asıl kaynağı, teknolojik dünyanın kaderini değiştirecek olan Nadir Toprak Elementleri (NTE).
NTE TAARRUZU BAŞLADI
ABD hükümeti, NTE rezervlerine ulaşmak için çok kapsamlı siyasi ve ekonomik bir taarruz başlattı.
Beyaz Saray akıllı telefonlardan elektrikli araçlara ve savaş uçaklarına kadar birçok teknolojide kullanılan bu minerallerin Çin dışındaki üretimini hızlandırmak için Çin üzerindeki baskıyı da arttırdı.

Aynı anda bu madenleri işleyerek çip ve yarı-iletken parçalar üreten Tayvan üzerinde de baskı kuran Trump yönetimi, Tayvan NTE fabrikalarının ABD’de açılmasını talep etti.
ABD, halen üretim ve işlemede dünyada açık ara farkla önde olan Çin’le, NTE’lerin kaderi için büyük bir savaş veriyor.
UKRAYNA BARIŞININ ASIL AMACI
ABD, zaten Ukrayna’daki NTE’lerin yarısının ABD’ye gönderilmesi konusunda Kiev yönetimiyle mutabakata varmıştı.
Ancak Ukrayna’daki savaş, madenlerin işletilmesini önlüyor. Zira anlaşmaya göre bu madenler ABD’li şirketler tarafından, ABD’li işçilerle işletilecekti.

Rusya’nın Ukrayna’da verdiği savaş sebebiyle açık hedef haline gelen bu madenler, ateşkes olmadan işletilemez.
Yani, Trump’ın Ukrayna’daki savaşın bitmesini istemesinin asıl sebebi de yine Nadir Toprak elementleri.
NTE İÇİN GRÖNLAND’I BİLE SATIN ALABİLİR
Bir ara büyük bir tartışma konusu olan Grönland da, NTE savaşının odak noktalarından biri.
Buzulların altında kalan tonlarca NTE’nin çıkartılması için harekete geçen ABD hükümeti, Grönland’ı satın almak istedi. Hatta askeri operasyonla adayı işgal edebileceğini bile ima etti.

Yazın bile -5 derecenin üzerine zor çıkan donmuş Grönland’da nufüs 60 bin kişiyi geçmiyor. Ancak ABD, NTE’lere ulaşmak için donmuş ülkeye dev yatırımlar yapmaya hazır.
Öyle ki Trump, oğlu Donald Trump Jr.’yi Grönland’a göndererek burada halk desteği toplamaya çalışmıştı.
Trump, daha sonra Grönland’ın dış siyasetini yöneten Danimarka ile anlaşmış ve buradaki askeri varlığını garantilemişti.
‘KAZ BEBEĞİM, KAZ’
Trump yönetimi ayrıca maden ve işleme tesislerinin inşasını hızlandırmak için çevre düzenlemelerini gevşetiyor.
Trump’ın ‘Kaz bebeğim, kaz’ politakası olarak adlandırı bu strateji, NTE bulmak için ABD’nin altını üstüne getirmeyi amaçlıyor.
Bu esnada Trump’ın teşvikleriyle MP Materials, USA Rare Earth ve Avustralyalı Lynas gibi şirketlerin hisseleri yıl içinde iki katına çıktı.

MP Materials hisselerinde büyük yükseliş (1 aylık grafik)
Bu yükseliş yalnızca nadir element üreticileriyle sınırlı kalmadı. Lityum, kobalt ve germanyum gibi kritik mineralleri çıkaran şirketlerin hisseleri de hızla değer kazandı.
Piyasadaki hareketlilik bazı şirketleri yeni kaynak arayışına yöneltti. Standard Lithium halka arz yoluyla 130 milyon dolar toplarken Critical Metals, Grönland’daki Tanbreez projesini geliştirmek için ismi açıklanmayan bir kuruluştan 50 milyon dolar yatırım aldı.
Perpetua Resources, Idaho’daki bir madeni yeniden faaliyete geçirmek için 425 milyon dolar topladı. Ancak bazı analistler bu yükselişin fırsatçılar için uygun bir ortam yarattığı uyarısında bulundu.
ABD hükümeti sektöre doğrudan müdahil olmaya başladı. Temmuz ayında ülkenin en büyük nadir element üreticisi MP Materials’ın yüzde 15’lik hissesine 400 milyon dolar ödedi.
Ayrıca Kanada merkezli Lithium Americas’ın yüzde 5’ini ve Trilogy Metals’in yüzde 10’unu satın aldı.
Bu haberlerin ardından şirketlerin hisseleri birkaç saat içinde katlandı. Savunma ve elektronik sanayisinin F-35 jetlerinden seyir füzelerine kadar geniş bir üretim zincirinde kullanılan minerallere erişimini güvence altına almak için 1 milyar dolarlık alım planı açıklandı.
Kaynak:https://www.sozcu.com.tr/ne-petrol-ne-su-ne-toprak-dunyayi-birbirine-dusuren-nadir-toprak-elementleri-p251878