Kayseri’de Yapı Kooperatifleri Çıkmazda

Kayseri’de faaliyet gösteren çok sayıda yapı kooperatifi, üyelerini hayal kırıklığına uğratmaya devam ediyor. Yıllardır süren inşaat vaatleri, sürekli artan maliyetler ve bir türlü tamamlanamayan projeler nedeniyle hem ekonomik hem de psikolojik mağduriyetler yaşanıyor.
“Aidat Değil Sanki Sonsuz Fon!”
Vatandaşlar, kooperatif yönetimlerinin her yıl artan “borçlar” gerekçesiyle sürekli para topladığını, ancak bu ödemelere rağmen somut bir ilerleme kaydedilmediğini dile getiriyor. Birçok üye, 10 yılı aşkın süredir ödeme yapmasına rağmen hâlâ tapusuna kavuşamamış durumda.
“Her yıl yeni bir bahane: demir arttı, çimento zamlandı, müteahhit değişti… Biz aidat değil, sanki devlet kredisi ödüyoruz ama ev hâlâ hayal” diyen bir kooperatif üyesi, yaşadığı mağduriyeti dile getiriyor.
Denetimsizlik En Büyük Sorun
Uzmanlara göre, yapı kooperatiflerinde yaşanan bu sıkıntıların temelinde şeffaflık eksikliği ve denetimsizlik yatıyor. Kooperatiflerin çoğu, düzenli denetim raporu sunmuyor, üyeler bilgilendirilmiyor ve mali kayıtlar çoğu zaman kapalı kapılar ardında kalıyor.
Devlet Ne Yapabilir? – Uzmanlardan 5 Proje Önerisi
Yapı kooperatiflerindeki bu yapısal sorunlara çözüm bulmak amacıyla bazı uzmanlar ve sivil toplum kuruluşları şu önerileri gündeme getiriyor:
1. Kooperatifler İçin Dijital Denetim Platformu:
Gelir-gider, üye listesi, yapılan işler gibi bilgiler e-Devlet üzerinden şeffaf şekilde erişilebilir hale getirilmeli.
2. Tamamlanamayan Projelere Kamu Desteği:
Yıllardır bitirilemeyen projeler için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından proje bazlı teknik ve mali destek sağlanmalı.
3. Müteahhit – Kooperatif Uyum Sistemi:
Müteahhitlerin keyfi değişimini engelleyen, sözleşmeleri koruyan yasal çerçeve netleştirilmeli.
4. Üye Koruma Fonları Kurulmalı:
Kooperatif üyelerinin ödemeleri, projeye özel açılacak devlet güvenceli hesaplarda toplanmalı. Sadece ilerlemeye göre harcama yapılmalı.
5. Zorunlu İlerleme Raporu:
Her 6 ayda bir, bağımsız denetçiler tarafından ilerleme raporu hazırlanması zorunlu hale getirilmeli. Raporlar üyelere e-Devlet üzerinden sunulmalı.
Vatandaş Ne Bekliyor?
Kayseri’deki çok sayıda yapı kooperatifi mağduru, devletin artık bu soruna el atmasını ve kendilerini yıllarca oyalayan kooperatiflerin yargı ve idari denetim altına alınmasını istiyor. Tapularına kavuşamayan binlerce aile, “Bir ev için değil, yıllarımız için mücadele ediyoruz” diyerek seslerini duyurmaya çalışıyor.