İsveç’in NATO üyesi olmasıyla, Yunanistan’ın “doğal bir müttefik” kazanacağını söyleyen emekli Tuğgeneral Ali Er, “Ancak Türkiye-İsveç işbirliği olursa farklı bir durum konuşuruz” dedi. Emekli büyükelçi Uluç Özülker ise Baltık ülkelerinin Rusya’ya kapandığına dikkat çekti.
Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini kabul etmesi iç siyasette tartışmalara yol açtı. Emekli büyükelçi Uluç Özülker ve emekli tuğgeneral Ali Er, Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı.
Er’in değerlendirmeleri şöyle:
ABD, Almanya, Fransa gibi emperyalizmin odağındaki ülkelerin işine yarıyor. Üyelik ısrarının asıl nedeni Rusya’nın artan baskısına karşı ortak savunma değil. Küresel ısınmanın getirebileceği deniz yollarındaki devrimsel değişim.
‘ATİNA’YA MÜTTEFİK’
Eğer Çin’den Hollanda’ya giden bir gemi Kuzey Kutbu’ndaki erime nedeniyle yüzde 40 kısa yol alacaksa büyük değişimlerin habercisi olur. Bu kazancı kaçırmak istemeyen Batı kapitalizmi İskandinav ülkeleri üzerinden Grönland adası başta olmak üzere bu konumu üstünlük amaçlı tutmak istiyor.
Türkiye’nin jeostratejik, sosyokültürel yapısı ve seçmiş olduğu dünya kulübü açısından NATO, Batı’dan kopmamasını sağlıyor. Başka bir kulüpte yer arama lüksü de yok. İsveç’in üyeliğini ise ayrı değerlendirmek gerekir. Yunanistan doğal bir müttefik kazanmış oldu. Öte yandan İsveç, hem denizcilik, havacılık hem ağır silah sanayisi alanında NATO ölçütlerinde rekabetçi savunma sistemleri üretebilecek bir ülke. Ama pazar alanını geliştiremedi. İsveç ile Türkiye ortak çıkar temelinde işbirliği yolunu çizebilirse farklı bir durum konuşuruz.
‘DEMOKRASİYE KATKI’
Batı değerlerinden uzaklaşan Türkiye’nin Batı kulübünde tutulma olanakları azalıyor. Türkiye’nin ittifaka bağımlılığı savunmanın yanı sıra ekonomik nedenlere dayanır. NATO’nun Türkiye demokrasisine katkıları göz ardı edilmemelidir. Anayasal düzen ve hukukun üstünlüğü üyeliğin temel şartlarıdır.
Hâlâ bölgesel güç konumundaysak küresel güç odaklarıyla ilişkilerimizi uzlaşabileceğimiz egemenlik ve bağımsızlık ilkeleri çerçevesinde sürdürmeliyiz. Türkiye, Atatürk’ün gösterdiği “Batı’nın etkisinde kalmadan değerleri yolunda” gitmelidir.
‘ÇIKARSAK KİMİN UMURUNDA OLUR?’
Emekli büyükelçi Özülker ise şu değerlendirmelerde bulundu:
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg üyelik müzakereleri için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmüştü.
Kaynak:https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/uzmanlar-ankaranin-isvec-ve-finlandiyanin-nato-uyeligini-2168729?utm_medium=KategoriSayfasi&utm_source=KategoriSayfasi