Havalar ısınınca kabus geri döndü! Ölümcül riske uzmanlardan hayat kurtaran uyarılar

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte kene vakaları yeniden gündemde. Özellikle kırsal bölgelerde görülen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), kene ısırıklarıyla bulaşan ölümcül bir viral enfeksiyon olarak alarm verdi. Ateş yüksekliği, vücutta morluklar …

Havalar ısınınca kabus geri döndü! Ölümcül riske uzmanlardan hayat kurtaran uyarılar
Yayınlama: 29.04.2025

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte kene vakaları yeniden gündemde. Özellikle kırsal bölgelerde görülen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), kene ısırıklarıyla bulaşan ölümcül bir viral enfeksiyon olarak alarm verdi. Ateş yüksekliği, vücutta morluklar, diş eti kanaması ve düzensiz kanamalar, hastalığın en çarpıcı belirtileri arasında.

Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanlar, bu semptomların ciddiye alınması gerektiğini vurguluyor ve erken müdahalenin hayat kurtardığını belirtti.

İşte kene tehlikesine karşı bilmeniz gerekenler ve uzmanlardan gelen hayati öneriler…

KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ: SESSİZ AMA ÖLÜMCÜL

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Bunyaviridae ailesine bağlı Nairovirus’un neden olduğu viral bir enfeksiyon.

İlk olarak 1944’te Kırım’da tanımlanan hastalık, Türkiye’de 2002’den bu yana özellikle İç Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde görüldü.

Emerging Infectious Diseases dergisinde yayımlanan bir çalışma, KKKA’nın kene ısırığından sonra 1-14 gün içinde ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, bulantı, kusma ve ishal gibi belirtilerle başladığını, ilerleyen aşamalarda ise ciltte morluklar, diş eti kanaması, burun kanaması ve iç organ kanamalarına yol açabileceğini ortaya koydu. Hastalığın ölüm oranı, erken tedavi edilmediğinde %5-30 arasında değişti.

Keneden sonra yeni tehlike Sarıkız Örümceği

ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Thomas Quinn, “KKKA, erken teşhis ve tedaviyle kontrol altına alınabilir, ancak semptomlar genellikle grip benzeri olduğu için ihmal edilebiliyor. Ateş, morluklar veya kanama gibi belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalı” dedi.

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanları, “Herhangi bir kene teması sonrası 2-3 gün içinde ateş yüksekliği, morluklarda artma veya diş eti kanaması gibi düzensiz kanamalar görülürse, mutlaka bir sağlık kuruluşuna gidilmeli” uyarısında bulundu.

BİLİMSEL VERİLER: ERKEN MÜDAHALE HAYAT KURTARIYOR

KKKA’nın kuluçka süresi, kene ısırığından sonra genellikle 3-7 gün sürüyor, ancak bu süre bazı vakalarda 14 güne kadar uzayabiliyor.

Journal of Clinical Virology’de yayımlanan bir çalışma, hastalığın ilerleyen evrelerinde trombosit sayısında ciddi düşüş ve damar hasarı nedeniyle kanamaların ortaya çıktığını gösterdi. Bu durum, özellikle karaciğer ve böbrek gibi organlarda ciddi komplikasyonlara yol açabiliyor.

Araştırma, antiviral ilaçlar ve destek tedavilerinin erken uygulanmasının ölüm riskini %80 oranında azalttığını ortaya koydu.

Uzmanlar, “KKKA tedavisinde sıvı-elektrolit dengesinin sağlanması, kanama kontrolü ve gerektiğinde taze donmuş plazma veya trombosit transfüzyonu kritik. Tedavi ne kadar erken başlarsa, yaşam kaybı riski o kadar azalır” dedi.

İngiltere’deki Liverpool Üniversitesi’nden virolog Dr. Roger Hewson, “KKKA virüsü, kene popülasyonunun yoğun olduğu bölgelerde ciddi bir halk sağlığı tehdidi. Erken tanı, hem hastanın sağ kalımı hem de bulaşın önlenmesi için hayati” diyerek konunun ciddiyetine dikkat çekti.

KENE ISIRIĞI: NE YAPMALI, NE YAPMAMALI?

Kene ısırığı, genellikle kaşıntı, kızarıklık veya hafif şişlik gibi belirtilerle fark edildi. Ancak keneler, ısırdıktan sonra 10 güne kadar cilde tutunabiliyor ve bu süre zarfında virüsü bulaştırabiliyor.

The Lancet Infectious Diseases’te yayımlanan bir çalışma, kenenin vücuttan ne kadar erken çıkarılırsa hastalığın bulaşma riskinin o kadar azaldığını gösterdi.

Uzmanlar, kene çıkarılmasında doğru yöntemin önemini vurguladı:

Doğru yöntem: Kene, ince uçlu bir cımbız veya pensle, cilde tutunduğu yerden yavaşça ve düz bir hareketle çekilerek çıkarılmalı. Çıkarılan bölge su, sabun ve antiseptik (tentürdiyot veya alkol) ile temizlenmeli.

Yapılmaması gerekenler: Kene elle ezilmemeli, patlatılmamalı veya üzerine alkol, gaz yağı gibi maddeler dökülmemeli. Bu tür yanlış müdahaleler, kenenin kusmasına ve virüsün kana karışmasına neden olabilir.

Kene temasından sonraki 10 gün boyunca ateş, halsizlik, baş ağrısı, kas ağrıları veya kanama gibi belirtiler izlenmeli; bu belirtilerden biri ortaya çıkarsa hemen doktora gidilmeli.

Küçük kızın gözünden canlı kene çıkarıldı! Doktorlar bile şaştı kaldı

RİSK GRUPLARI VE KORUNMA YÖNTEMLERİ

KKKA, özellikle kırsal bölgelerde yaşayanlar, çiftçiler, hayvancılıkla uğraşanlar, veterinerler, kasaplar ve sağlık çalışanları için ciddi bir tehdit.

Clinical Microbiology Reviews’de yayımlanan bir çalışma, hastalığın kene ısırığının yanı sıra enfekte hayvanların kanı, doku sıvıları veya hasta kişilerin kan ve vücut sıvılarıyla temas yoluyla da bulaşabileceğini gösterdi.

Dr. Quinn, “Sağlık çalışanları, KKKA şüphesi olan hastalara müdahale ederken eldiven, maske ve önlük gibi koruyucu ekipmanlar kullanmalı. Aerosol oluşturan işlemler (entübasyon, aspirasyon) sırasında N95 maske şart” dedi.

KORUNMA İÇİN UZMANLARDAN GELEN ÖNERİLER ŞÖYLE:

Giyim: Kene riski olan tarla, bahçe, orman veya piknik alanlarında uzun kollu kıyafetler giyilmeli, pantolon paçaları çorapların içine sokulmalı ve açık renkli giysiler tercih edilmeli.

Kontrol: Riskli alanlardan döndükten sonra vücut (özellikle kulak arkası, koltuk altı, kasıklar ve diz arkası) ve kıyafetler kene açısından kontrol edilmeli.

Kovucular: Kene kovucu spreyler ve permetrin içeren kıyafet koruyucuları kullanılmalı.

Hayvanlar: Hayvanlar, kenelere karşı akarisitlerle ilaçlanmalı; enfekte hayvanların kan veya dokularına çıplak elle temas edilmemeli.

ERKEN TEŞHİS, HAYAT KURTARIR

Bilimsel veriler ve uzman görüşleri, kene ısırıklarının ciddiye alınması gerektiğini açıkça ortaya koydu.

Ateş yüksekliği, morluklar, diş eti kanaması veya düzensiz kanamalar fark edildiğinde, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak hayati önem taşıdı.

Dr. Hewson, “KKKA, doğru önlemler ve erken tedaviyle kontrol altına alınabilir. Ancak ihmalkarlık, telafisi olmayan sonuçlara yol açabilir” dedi.

Kaynak:https://www.yenicaggazetesi.com.tr/havalar-isininca-kabus-geri-dondu-olumcul-riske-uzmanlardan-hayat-kurtaran-uyarilar-909988h.htm