Fakir–Zengin Uçurumu: Orta Direğin Yok Oluşu

Türkiye’nin sosyal yapısında uzun yıllar boyunca üç katman öne çıkardı: fakir, orta direk ve zengin. Orta direk, toplumun bel kemiği olarak hem tüketimde hem üretimde denge unsuru olurken, bugün tablo bambaşka bir noktaya evrilmiş durumda. Artık toplumda büyük oranda sadece iki uçtan söz ediliyor: fakir ve zengin.

Fakir–Zengin Uçurumu: Orta Direğin Yok Oluşu
Yayınlama: 18.09.2025

Türkiye’nin sosyal yapısında uzun yıllar boyunca üç katman öne çıkardı: fakir, orta direk ve zengin. Orta direk, toplumun bel kemiği olarak hem tüketimde hem üretimde denge unsuru olurken, bugün tablo bambaşka bir noktaya evrilmiş durumda. Artık toplumda büyük oranda sadece iki uçtan söz ediliyor: fakir ve zengin.

Ekonomik dalgalanmalar, enflasyon, artan yaşam maliyetleri ve kontrolsüz piyasa fiyatları, orta direği adım adım eritti. Eskiden bir memur maaşı ya da küçük bir esnafın kazancı, ailesini geçindirmeye, çocuk okutmaya ve ufak tefek yatırımlar yapmaya yetiyordu. Bugün aynı gelir, bırakın birikimi, temel ihtiyaçlara bile zar zor ulaşıyor.

Fakir Kesimin Umudu: Yardımlar

Geçim sıkıntısı çeken kesim için devlet veya belediye destekleri, gıda paketleri, yakacak yardımları, nakdi ödemeler artık bir zorunluluk haline geldi. Yardım olmadan ayakta durmak neredeyse imkânsız. Özellikle birden fazla çocuk okutan ailelerde tablo daha da ağırlaşıyor. Okul masrafları, kırtasiye ürünleri, servis ücretleri, yemek giderleri, asgari ücretle yaşayan aileler için neredeyse karşılanamaz seviyeye çıkmış durumda.

Zengin ve Fakir Arasındaki Derin Uçurum

Zengin kesim, döviz bazlı gelirleri, büyük yatırımları ve gayrimenkul kazançlarıyla hayat standartlarını korurken, fakir kesim temel gıda, barınma ve ulaşım gibi en temel ihtiyaçlarını dahi karşılamakta zorlanıyor. Bu dengesizlik, toplumsal huzursuzluğu da beraberinde getiriyor. İnsanların çoğu artık “orta direk” tanımının bir hayal olduğuna inanıyor.

Pazar yerlerinden market raflarına kadar her yerde fiyatların sürekli değişmesi, halkın alım gücünü dibe çekti. Dün alınabilen ürün bugün erişilemez hale geliyor. Özellikle kira ve gıda fiyatlarındaki artış, halkın büyük kısmını nefes alamaz hale getirdi.

Eskiden fakir, orta direk ve zengin arasında görece dengeli bir dağılım vardı. Şimdi ise tablo “fakir ve zengin” eksenine sıkıştı. Fakir kesim yardımlarla ayakta kalırken, zengin daha da zenginleşiyor. Aradaki uçurum büyüyor, toplumsal denge bozuluyor.