Cilt kanseri alarmı! Uzmanlardan dikkat çeken öneriler

Yaz ayları, güneşin keyfini çıkarma zamanı olsa da, cilt kanseri riskini artıran ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalma dönemi.

Uzmanlar, cilt kanserinin dünya genelinde en yaygın kanser türlerinden biri olduğunu ve yaz aylarında alınacak basit önlemlerle bu riskin önemli ölçüde azaltılabileceğini belirtti.

Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, erken teşhis ve koruyucu alışkanlıkların cilt kanseriyle mücadelede hayati önem taşıdığını ortaya koydu.

CİLT KANSERİ VE YAZIN ARTAN RİSKLERİ

Cilt kanseri, melanom ve melanom dışı (bazal hücreli karsinom ve skuamöz hücreli karsinom) olmak üzere iki ana gruba ayrıldı.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, her yıl dünya genelinde 2-3 milyon melanom dışı ve yaklaşık 300 bin melanom vakası teşhis edildi.

Yaz aylarında artan UV ışınları, özellikle melanom riskini artırıyor. “The Lancet Oncology” dergisinde yayımlanan bir çalışma, UV ışınlarına uzun süreli maruz kalmanın DNA hasarına yol açarak cilt kanseri riskini %40’a varan oranda artırdığını gösterdi.

ABD’deki Mayo Clinic’ten dermatolog Dr. Dawn Davis, “Yazın yoğun güneş ışınları, cilt hücrelerinde hasara neden oluyor. Özellikle öğle saatlerinde UV maruziyeti en yüksek seviyede” dedi.

ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIYOR

Cilt kanserinde erken teşhis, tedavi başarısını dramatik bir şekilde artırıyor. Melanom, erken evrede tespit edildiğinde %98’e varan oranda tedavi edilebiliyor. Ancak, ileri evrelerde hayati risk taşıyor.

“Journal of the American Academy of Dermatology”de yayımlanan bir araştırma, düzenli cilt taramalarının ve kendi kendine muayenenin erken teşhisi %50 oranında artırdığını ortaya koydu.

İngiltere’deki King’s College London’dan dermatolog Prof. Dr. Jonathan Rees, “Ciltteki yeni veya değişen benler, asimetrik lekeler veya kaşıntılı yaralar cilt kanseri belirtisi olabilir. Yaz öncesi ve sonrası düzenli dermatolog kontrolü şart” dedi.

Uzmanlar, ABCDE kuralını (Asimetri, Border/Sınır, Color/Renk, Diameter/Çap, Evolving/Değişim) kullanarak şüpheli lezyonların takip edilmesini önerdi.

YAZ AYLARINDA KORUNMA YÖNTEMLERİ

Uzmanlar, yaz aylarında cilt kanseri riskini azaltmak için şu önlemleri önerdi:

Güneş koruyucu kullanımı: En az SPF 30 içeren geniş spektrumlu bir güneş kremi, her iki saatte bir ve yüzme sonrası yeniden uygulanmalı.

Koruyucu giysiler: Geniş şapkalar, UV filtreli gözlükler ve uzun kollu giysiler cildi koruyor.

Gölgede kalma: Öğle saatlerinde (10:00-16:00) doğrudan güneş ışığından kaçınılmalı.

Düzenli kontrol: Ciltteki değişiklikler izlenmeli ve yılda en az bir kez dermatolog ziyareti yapılmalı.

Avustralya’daki Melanoma Institute’ten Dr. Georgina Long, “Avustralya, yüksek UV ışınları nedeniyle cilt kanseri oranlarının en yüksek olduğu ülkelerden biri. Ancak, güneş koruyucu ve gölgede kalma gibi basit önlemlerle risk %70’e kadar azalıyor” dedi.

Türkiye’de de Ege ve Akdeniz bölgelerinde yaşayanlar, yüksek UV indeksi nedeniyle özellikle risk altında.

YENİDOĞANLAR VE ÇOCUKLAR İÇİN EKSTRA DİKKAT

Çocukluk döneminde alınan güneş yanıkları, ileriki yaşlarda cilt kanseri riskini artırıyor.

“Pediatrics” dergisinde yayımlanan bir çalışma, 18 yaşından önce ciddi güneş yanığı geçiren bireylerde melanom riskinin iki katına çıktığını gösterdi.

ABD’deki Boston Çocuk Hastanesi’nden pediatri uzmanı Dr. Elizabeth Yen, “Bebekler ve küçük çocuklar için SPF 50+ güneş kremleri kullanılmalı ve doğrudan güneş ışığından korunmalı. Çocuklukta alınan UV hasarı, ileride ciddi sonuçlara yol açabilir” dedi.

RİSK FAKTÖRLERİ VE KİMLER DAHA HASSAS?

Cilt kanseri riski, açık tenli bireylerde, ailesinde cilt kanseri öyküsü olanlarda, çok sayıda ben sahibi olanlarda ve sık güneş yanığı geçirenlerde daha yüksek. Ayrıca, solaryum gibi yapay UV kaynakları da riski artırıyor.

“British Journal of Dermatology”de yayımlanan bir araştırma, solaryum kullanımının melanom riskini %75 artırdığını ortaya koydu.

Beslenme uzmanı Dr. Lisa Young, “Antioksidan zengini bir diyet, cilt sağlığını destekleyerek UV hasarına karşı koruma sağlayabilir. Yaban mersini, ıspanak ve ceviz gibi besinler sofranızda yer almalı” dedi.

YAZ MEVSİMİNE HAZIRLIK: BİLİNÇLİ BİR YAKLAŞIM

Uzmanlar, yaz öncesi cilt taraması yaptırmanın ve koruyucu alışkanlıkları benimsemenin önemini vurguladı.

Türkiye’de dermatoloji kliniklerinde cilt kanseri taramaları yaygınlaşıyor ve erken teşhis için dermoskopi gibi ileri teknolojiler kullanıldı.

Dr. Davis, “Yaz tatiline çıkmadan önce bir dermatologla görüşmek, cildinizi korumanın ilk adımı. Ayrıca, güneş kremini bir alışkanlık haline getirmek, uzun vadede cilt kanseri riskini azaltıyor” dedi.

Yaz mevsimi, güneşin keyfini çıkarmak için harika bir zaman, ancak cilt kanseri riskine karşı dikkatli olmak şart.

Bilimsel araştırmalar ve uzmanlar, güneş koruyucu kullanımı, düzenli cilt kontrolleri ve gölgede kalma gibi basit önlemlerle cilt kanserinin büyük ölçüde önlenebileceğini vurguladı.

Kaynak:https://www.yenicaggazetesi.com.tr/cilt-kanseri-alarmi-uzmanlardan-dikkat-ceken-oneriler-916942h.htm