AYM, Avukatlık Kanunu’ndaki disiplin cezası hükümlerini iptal etti: Keyfi uygulamalara karşı hukuki güvence sağlamıyor

Anayasa Mahkemesi, Avukatlık Kanunu’nun “disiplin cezalarının uygulanacağı haller” ve “disiplin cezalarını” düzenleyen iki maddesini anayasaya aykırı bularak iptal etti. Söz konusu maddelerin belirsiz ve aşırı geniş yorumlanabilir nitelikte olduğuna dikkati çeken AYM, verilecek disiplin cezalarındaki keyfi yorum ve uygulamalara karşı hukuki güvencenin sağlanmadığını kaydetti.

Ankara 20. İdare Mahkemesi, Avukatlık Kanunu’nundaki “kınama cezası” verilmesine ilişkin işlemin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.

Kanunun “disiplin Cezalarının uygulanacağı haller” kuralını düzenleyen 134. madde, “Avukatlık onuruna, düzen ve gelenekleri ile meslek kurallarına uymayan eylem ve davranışlarda bulunanlarla, meslekî çalışmada görevlerini yapmayan veya görevinin gerektirdiği dürüstlüğe uygun şekilde davranmayanlar hakkında bu Kanunda yazılı disiplin cezaları uygulanır” şeklindeydi.

Aynı kanunun 135. maddesinde ise disiplin cezaları, “Uyarma; avukatın mesleğinin icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin kendisine bildirilmesidir. Kınama; meslekinde ve davranışında kusurlu sayıldığının avukata bildirilmesidir. Onbin liradan yüzellibin liraya kadar para cezası uygulanır. İsten çıkarma, avukatın veya avukatlık ortaklığının üç aydan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere meslekî faaliyetlerinin yasaklanmasıdır” şeklinde düzenleniyordu.

“Sınırsız bir takdir yetkisi tanınıyor”

Ankara 20. İdare Mahkemesi AYM başvurusunda, itiraz konusu kurallarda disiplin uygulamalarıyla ilgili olarak herhangi bir ilkenin belirlenmediğini ve  hangi disiplin fiillerine ne tür cezaların uygulanacağının düzenlenmediğini belirtti. Mahkeme, idareye anılan cezaların uygulanması konusunda sınırsız bir takdir yetkisinin tanındığını ve bu itibarla aynı fiil nedeniyle en hafif cezanın uygulanabileceği gibi en ağır cezanın da uygulanmasının mümkün olduğunu savundu.

Başvuruyu değerlendiren AYM, söz konusu itirazın, daha önce benzer şekilde eczacılar, mimar ve mühendisler ve veteriner hekimler ile ilgili yasal düzenlemeler için verilen iptal kararlarıyla uyumlu olduğu değerlendirdi.

İlgili maddelerin belirsiz, öngörülemez ve aşırı geniş yorumlanabilir nitelikte olduğu sonucuna varan AYM, iki maddeyi de iptal ederek şu değerlendirmeyi yaptı:

“Haysiyet divanına tanınan yetkinin somut olayın özelliklerine, eylemin ağırlığına, oluşan zararın büyüklüğüne göre kamu yaran ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılmasını sağlamanın yanında işlenen disiplinsizlik eylemi ile tayin edilen disiplin cezası arasında adil bir dengenin gözetilmesini temin edecek gerekli ve yeterli mekanizmaların kurulmadığı, verilecek disiplin cezaları bakımından keyfi yorum ve uygulamalara karşı hukuki güvencenin sağlanmadığı sonucuna varmıştır.”

Karar, 9 ay sonra yürürlüğe girecek. Bu sürede ilgili kanuna ilişkin olarak TBMM’nin yeni bir düzenlemeye gitmesi gerekecek.

 

 

Kaynak:https://t24.com.tr/haber/aym-avukatlik-kanun-undaki-disiplin-hukumlerini-iptal-etti-keyfi-uygulamalara-karsi-hukuki-guvence-saglamiyor,1240511