Almanya’daki okullarda savaş ve felaket dersi hazırlığı

Almanya İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt, öğrencilerin savaş ve felaketlere karşı hazırlıklı olması gerektiğini söylüyor. Bu, yerinde bir önlem mi yoksa gereksiz korku mu? Peki diğer ülkeler bu konuda ne yapıyor?

Yayınlama: 01.11.2025

Krizler, felaketler, savaşlar… Bu konular artık Almanya’daki okullarda da gündemde. Peki öğrenciler olası bir kriz durumuna ne kadar hazırlıklı? Gerçek bir savaş ya da felaket anında ne yapacaklarını biliyorlar mı?

Almanya İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt (CSU), bu konuda emin değil. Bu nedenle okullarda böyle senaryoların uygulamalı olarak öğretilmesiniistiyor.

Ekim ortasında yaptığı açıklamada “Bir okul yılında, özellikle büyük sınıflarda iki ders saati boyunca olası tehdit senaryolarını ve bunlara nasıl hazırlanılacağını tartışmak istiyorum,” diyen Dobrindt, sözlerini “Kriz ve savaşla başa çıkma eğitimi, okul hayatının bir parçası olmalı” diye sürdürdü.

Dobrindt’in sözleri, birçok uzmanın ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in analizleriyle örtüşüyor.

Merz kısa süre önce “Savaşta değiliz ama artık barışta da değiliz” demişti. Kastedilen, Rusya’nın hibrit tehditleri ve bunun Almanya’yı da kapsayan güvenlik riskleriydi.

Uzmanlara göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu on yıl bitmeden NATO topraklarına da saldırabilir. Almanya ise Ukrayna’ya yönelik saldırı ve artan tehdit ortamı karşısında hem silahlanmayı hem de sivil savunmayı güçlendirmeye çalışıyor.

Öğretmenler Birliği destekliyor

Alman Öğretmenler Birliği Başkanı Stefan Düll, DW’ye Dobrindt’in önerisini olumlu bulduğunu söyledi.

“Savaş aslında çoktan sınıflara girdi. Öğrenciler bu konuyu duyuyor, yaşıyor, konuşuyor. Dobrindt’in hatırlattığı şey şu: Gençlerin bu konularda açıkça konuşulmaya, dürüst bilgilendirilmeye hakkı var.”

Düll’e göre olası krizlere hazırlık yapmak, öğrencilere soğukkanlılık, hareket kabiliyeti ve dayanıklılık kazandırabilir:

“Yangın söndürmeyi öğrenmekten bir arkadaşına ilk yardım uygulamaya kadar her şey, stresli durumlarla baş etme becerisi kazandırır. Bu da dayanıklılığı güçlendirir.”

“Sadece yangın alarmı gördük”

Öğrenci temsilcisi Quentin Gärtner de okul yıllarında hiç savaş ya da kriz tatbikatı görmediğini söylüyor. Gärtner, “Tek hatırladığım klasik yangın alarmı” diyor:

“Oysa kriz senaryolarına hazırlanmak faydalı olurdu. İnsan kendini güvende hisseder çünkü olası bir durumda ne yapacağını bilir.”

Gärtner’e göre kriz tatbikatları toplumsal dayanıklılığı da artırır:

“Önemli olan, kriz anında panik yapmak yerine soğukkanlı kalmayı öğrenmek.”

Ancak bir uyarısı da var:

“Bu tür eğitimler mutlaka okul psikologları ve sosyal hizmet uzmanları tarafından desteklenmeli. Her öğrenci böyle konularla başa çıkacak psikolojik olgunlukta değil.”

Siyasette tartışma: Önlem mi, panik mi?

Dobrindt’in önerisi siyasette ise karışık tepkiler aldı. Sol Parti’den Nicole Gohlke, “Burada açıkça korku pompalanıyor. Özellikle çocuklar arasında panik yaratmak kabul edilemez” dedi.

Aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) ise öneriyi alaycı bir dille eleştirdi. Parti sözcüsü Gottfried Curio, “Artık çocuk odalarında bile militarist bir hava estirilmek isteniyor,” diyerek Dobrindt’in yaklaşımını “yaklaşan bir savaşı olağanlaştırma çabası” olarak nitelendirdi.

Buna karşın Yeşiller Eş Başkanı Felix Banaszak da “Bu panik değil” diyerek Bakan’ı savundu.

Ancak Banaszak, yılda sadece bir-iki saatlik bir dersin yeterli olmayacağını da vurguladı. Ayrıca Almanya’da eğitim eyaletlerin yetkisinde olduğu için, federal hükümet yalnızca öneride bulunabiliyor. Müfredat değişikliklerine karar verenler eyaletlerin kültür bakanlıkları.

Sivil savunma için 10 milyar euro

Alman hükümeti, önümüzdeki yıllarda sivil ve afet koruması için harcamaları ciddi oranda artırmayı planlıyor. 2029’a kadar toplam 10 milyar euro, “Halkı Koruma Paktı” kapsamında ayrılacak. Bu kaynak, sığınakların modernizasyonu, erken uyarı sistemleri, acil kuyular ve kurtarma araçları için kullanılacak.

Dobrindt ayrıca hanelere yönelik de uyarıda bulundu:

“Biraz erzak, el feneri, pilli radyo ve birkaç gün yetecek malzeme bulundurmak kimseye zarar vermez. Bu, panik değil, akıllıca önlemdir” dedi.

Diğer ülkelerde durum ne?

Japonya, kriz eğitimini çoktan müfredatına almış durumda. Ülke sık sık deprem, tayfun ve tsunami gibi afetlerle sarsılıyor. Ayrıca Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un sürekli askeri tehditleri Japonya’da tedirginlik yaratıyor.

Bu nedenle kriz eğitimi anaokulundan itibaren başlıyor. İlkokul ve liselerde düzenli tatbikatlar yapılıyor, her okulda acil gıda ve ilk yardım malzemesi bulunuyor.

Polonya ise farklı bir yol izliyor. Ukrayna sınırındaki ülke, Rusya’nın saldırganlığı nedeniyle kendini özellikle tehdit altında hissediyor. Bu yüzden okullarda 14-15 yaşındaki öğrenciler için silah güvenliği eğitimi zorunlu hale getirildi.

Eğitimde gerçek mermi kullanılmıyor, ancak öğrenciler silahı söküp takmayı, doldurup boşaltmayı ve lazer ya da ses fişeğiyle atış yapmayı öğreniyor.

DW’ye konuşan Marta Stolinska, Gdańsk yakınlarındaki Nikolaus-Kopernikus Okulu’ndan bir öğretmen:

“Bu iyi bir fikir. Çünkü belirsiz zamanlarda yaşıyoruz,” diyor.

Öğrencilerden Alan Jaron ise “Eğlenceli, silahı elinde tutmak ve atış yapmak havalı bir his,” diye ekliyor. Aileler ve öğretmenler de bu zorunlu eğitimi destekliyor.

“Okul bahçeleri kışla değildir”

Ancak bu yaklaşım Almanya’da pek yankı bulmuyor. Alman Öğretmenler Birliği Başkanı Stefan Düll, “Alman okul bahçeleri kışla değildir,” diyerek Polonya’daki uygulamayı reddediyor ve ekliyor: “Silah kullanmayı öğrenmek, okulun değil, ordunun görevidirb”

Öğrenci temsilcisi Quentin Gärtner de aynı görüşte:

“Silah eğitimi, kriz hazırlığının bir parçası olamaz. Okulun görevi bu değil.”

Kaynak:https://www.dw.com/tr/almanyadaki-okullarda-sava%C5%9F-ve-felaket-dersi-haz%C4%B1rl%C4%B1%C4%9F%C4%B1/a-74568917